Bijzonder gat in bewolking zichtbaar boven Leek, door meerdere mensen vastgelegd

Leek – Maandagavond was er een zeker niet alledaags fenomeen zichtbaar boven Leek. Vele mensen zagen rond acht uur ineens een groot rond ‘gat’ in de bewolking en pakten direct de telefoon of fotocamera erbij om het vast te leggen. Maar wat is het en waar komt het door?

Dit type gaten ontstaan aldus het KNMI niet door ufo’s, maar een natuurlijke oorsprong hebben ze ook niet. ‘Pilotengaten’ worden ze genoemd. Ze kunnen uit het niets ontstaan of als een vliegtuig door een wolkendek vliegt.

Ontstaan
Een pilotengat ontstaat – als het een vliegtuig betreft – over het algemeen niet onmiddellijk maar na ongeveer een half uur. Zo’n proces in het kort: er kunnen – als een vliegtuig door een wolk is gevlogen – wervelingen ontstaan waarna onderkoelde druppeltjes in de wolk gaan trillen en bevriezen. “Zo ontstaan ijskristalletjes die, als ze groot genoeg zijn, door hun gewicht uit de lucht omlaag vallen. In de wolk ontstaat dan een “leeg gat” dat zichzelf door wisselwerking met lucht en waterdamp rond het gat in stand weet te houden.”

Vliegtuig motoren
Achter de straalmotoren van het vliegtuig zet de lucht extreem snel uit, en daardoor daalt de temperatuur van de lucht achter het vliegtuig razendsnel. Tot wel 40 graden onder nul. Bovendien stoot het vliegtuig zelf uitlaatgassen uit, waarop ijskristallen kunnen gaan groeien.

Uit het niets?
Als de oorzaak niet bij een vliegtuig ligt dan is het op de natuurlijke manier ontstaan. De waterdruppels in de wolken van deze bewolkingssoort zijn vloeibaar, maar ze hebben dus wel een temperatuur die onder het vriespunt ligt. Deze druppels noemen we dan onderkoeld. Dat klinkt natuurlijk raar, want normaal water bevriest namelijk wel als het een temperatuur onder het vriespunt heeft. Dit heeft te maken met het ontbreken van vrieskernen.